اصطلاح پلازمید، اولین بار توسط زیست‌شناس آمریکایی جاشوآ لدربرگ در سال ۱۹۵۲ بکار گرفته شد. پلازمید مولکول DNA کوچکی‌ است که بطور مجزا از کروموزوم، در یاخته وجود دارد و معمولاً به شکل یک دورشته‌ای حلقوی هستند، هرچند گونه‌های خطی پلازمید نیز وجود دارند. همانندسازی پلازمیدها در سیتوپلاسم و بطور مستقل از ژنوم انجام می‌گیرد. هر پلازمید دارای یک محل آغاز همانندسازی (ori) است که همانندسازی پلازمید از آن نقطه شروع می‌شود.
پلازمیدها در باکتری‌ها، آرکی باکترها، مخمر و گیاهان بطور طبیعی دیده می‌شوند اما می‌توان آن‌ها را به شکل مصنوعی تراریختی (ترانسفورماسیون) به سلول‌های جانوری نیز وارد کرد. پلازمیدها حاوی فقط چند ژن هستند که معمولاً به ارگانیسم‌ها کمک می کنند تا بر اوضاع تنش زای گاه به گاه غلبه کنند و موجب بهتر زنده ‌ماندن ارگانیسم‌ها شوند اگر چه برای زندگی آنها ضروری نیستند، بطور مثال آن‌ها می‌توانند حامل ژن‌های مقاومت آنتی بیوتیکی باشند. باکتری ها می توانند پلازمیدهای جدیدی را از سایر سلول های باکتریایی و یا از محیط از طریق انتقال افقی ژن‌ها (بیشتر از طریق کانژوگاسیون) دریافت کنند. آن ها همچنین می توانند به آسانی پلازمید را از دست بدهند. برای مثال، وقتی یک باکتری به دو قسمت تقسیم شود، ممکن است یکی از سلول های دختر دریافت پلازمید از دست بدهد. اندازه ی پلازمیدها از ۱ تا ۱۰۰۰ کیلو جفت باز متغیر است. پلازمیدها می توانند خود را به طور مستقل از کروموزوم باکتریایی کپی کنند. به همین دلیل، بعضی از پلازمیدها تعداد زیادی کپی در داخل سلول باکتری دارند که به آن High copy number plasmid و یا Relaxed Plasmid گفته میشود، تعداد دیگری از پلازمیدها تعداد کپی محدودتری در داخل سلول باکتری ایجاد می کنند که به نام Low copy number plasmid معروف هستند و باکتری شدیدا همانندسازی آنها را کنترل میکند و به Stringent Plasmid هم معروف می باشند. پلازمیدها مؤلفه های کلیدی برای دستکاری و رمزگشایی اطلاعات ژنتیکی در روش های کلونینگ، تعیین توالی DNA، ترانسفکشن و ژن درمانی می باشند، زیرا دستکاری آن ها ساده تر است. این دستکاری ها نیاز به جداسازی DNA پلازمید با خلوص بالا دارند.

روش استخراج پلازمید:


تخلیص پلازمیدها از کشت باکتری مانند جدا کردن پلازمید DNA یا سایر اجزای سلولی مانند پروتئین ها با شکستن سلول ها با استفاده از روش لیز قلیایی انجام می شود. بدین صورت که ابتدا از رسوب سلول ‌های باکتریایی کشت داده شده، یک عصاره سلولی آماده ‌می شود و باکتری ها با یک محلول بافر لیز حاوی سدیم ددسیل سولفات (SDS) و هیدروکسید سدیم لیز می شوند. سپس لازم است که DNA پلازمیدی از مقدار زیادی DNA باکتریایی موجود در سلول جدا شود. جداسازی دو DNA کار بسیار دشواری است، اما وقتی قرار است پلازمید برای کلون‌سازی مورد استفاده قرار گیرد، وجود کمترین میزان آلودگی نتایج نامطلوبی به همراه دارد. روش‌های جداسازی پلازمید بر اساس تفاوت‌های فیزیکی بین پلازمید و DNA باکتری طراحی شده است و شامل جداسازی بر اساس اندازه و ساختار فضایی می باشند.